МС и губење на чувството за вкус: 5 работи што треба да ги знаете

МС Македонија
октомври 15, 2023

25 проценти од луѓето со мултипла склероза (МС) доживуваат губење или промени во нивното сетило за вкус. Губењето на сетилото за вкус (медицински познато како агеузија), или забележувањето промени во вкусот на храната, може да го попречи уживањето во јадењето. Ова може да биде проследено со намален апетит, ниска енергија и губење на тежината. Многу луѓе кои го губат сетилото за вкус имаат и намалена способност за мирис.

Постојат едноставни практики што можете да ги направите за да ги подобрите вашите способности за дегустација и да го искористите најдоброто од вашето непце. Тие вклучуваат истражување на зачини и разновидни текстури на храна, одвојување време за да го помирисате оброкот пред јадење и бавно џвакање додека ја оставате храната да се движи на различни делови од јазикот. Можете исто така да побарате помош од вашиот лекар или нутриционист за планирање на менито и совети кои ќе ви помогнат да уживате повеќе во храната.

Сепак, губењето на чувството за вкус, исто така, може да биде предизвикано од релапси на МС, друга здравствена состојба или несакани ефекти од лекови, па затоа е најдобро да ги следите сите промени и да ги споделите со вашиот лекар.

Прочитајте за пет важни работи што треба да ги знаете за губење на чувството за вкус со МС.

  1. Лезиите на мозокот со МС може да предизвикаат промени во вкусот

Додека многу луѓе со МС доживуваат промени во нивната способност да вкусат и мирисаат различна храна, нема многу достапни истражувања кои објаснуваат зошто. Едно истражување на Универзитетот во Пенсилванија побарало од 73 учесници, лица со МС да направат разлика помеѓу супстанции со различни видови на вкусови:

  • Натриум хлорид – солен вкус
  • Сахароза – сладок вкус
  • Лимонска киселина – кисел вкус
  • Кофеин – горчлив вкус

Истражувачите откриле дека идентификувањето на овие вкусови било тешко за учесниците со МС во споредба со друга група која немала МС. Во оваа студија, солта била најтешка за вкус на луѓето со МС, а потоа слаткиот вкус.

Резултатите покажаа дека губењето на вкусот е во корелација со големината на лезиите на МС и бројот на лезии. Истражувачите сугерираа дека лезиите на МС кои влијаат на одредени делови од мозокот може да се мешаат во пренесувањето на сетилните информации за вкус.

  1. Некои лекови за МС можат да влијаат на вкусот

Некои терапии за модифицирање на болеста (ДМТ) за МС може да предизвикаат несакани ефекти кои влијаат на устата, непцата и јазикот. Неколку од нив може да предизвикаат симптоми како нарушено чувство за вкус, рани во устата или јазикот и орална болка.

ДМТ поврзани со проблеми со устата вклучуваат:

  • Алемтузумаб (Лемтрада) – болка во устата, дисгезија (чуден вкус во устата), херпес
  • Глатирамер ацетат (Копаксон) – шуплини, тешкотии при голтање, сува уста, крварење на непцата, рани во устата
  • Интерферон бета-1а (Авонекс) – Забоболки
  • Митоксантрон – орален мукозитис (воспалено ткиво што доведува до рани и болки во устата)
  • Натализумаб (Тисабри) – Шуплини
  • Терифлуномид (Aubagio) – Забоболки, дисгезија

Други лекови кои се користат за лекување на симптоми на МС, исто така, може да влијаат на устата. Тие вклучуваат:

  • Амантадин (Symmetrel) – Сува уста, тешкотии при голтање
  • Амитриптилин (Елавил) – Сува уста
  • Баклофен – Сува уста, дисгезија

Кортикостероидите кои се користат за лекување на MС може да го зголемат ризикот од орални габични инфекции. Ова е особено случај при повисоки дози и ако стероидите се земаат во подолг временски период.

  1. Губењето на вкусот може да ги влоши другите симптоми на МС

Ако имате недостаток на вкус или чиреви во устата, можеби немате желба да јадете. Со текот на времето, прескокнувањето оброци поради непријатност или поради благ вкус на храната може да доведе до нездраво губење на тежината или неухранетост. Недобивањето доволно калории или лошата исхрана може да ги влоши симптомите на МС како замор или мускулна слабост. Јадењето урамнотежена исхрана секогаш се препорачува за оние со МС. Ако не сакате да јадете поради орални симптоми или губите тежина без намера, време е да разговарате со вашиот лекар.

  1. Други состојби и лекови може да предизвикаат губење на вкусот

Ако чувствувате губење на вкусот, тоа можеби не е предизвикано од МС. Многу други состојби и лекови може да предизвикаат губење на вкусот, вклучувајќи:

  • Инфекција со COVID-19 или долг COVID-19
  • Инфекции на непцата, устата, синусите, плунковните жлезди или грлото
  • Одредени антибиотици
  • Одредени лекови за срце и крвен притисок
  • Несакани ефекти од хемотерапија и зрачење
  • Сува уста, како на пример од Сјогренов синдром
  • Недостаток на одредени витамини и минерали
  • Гастроезофагеална рефлуксна болест (ГЕРБ)
  • Други невролошки нарушувања, како што се Паркинсонова болест или Алцхајмерова болест
  • Метаболички состојби како дијабетес тип 2, хипотироидизам или бубрежна болест
  • Протези кои го покриваат мекото непце во устата

Пушењето исто така може да го намали вашето чувство за вкус. Истражувањата покажаа дека откажувањето од пушење – покрај тоа што е корисно за симптомите на МС – може да го врати чувството за вкус кај многу луѓе во рок од неколку месеци.

  1. Промените во вкусот може да сигнализираат избувнување на МС или сериозна состојба

Ако сте загрижени дека вашето чувство за вкус не е толку силно како некогаш, можеби е време да разговарате со вашиот лекар.

Ако губењето на сетилото за вкус дојде наеднаш, треба веднаш да разговарате со вашиот лекар, бидејќи тоа може да биде знак за релапс. Исто така, време е да го посетите вашиот лекар ако:

  • Доживувате губење на тежината без да се обидувате да изгубите тежина
  • Едноставно повеќе не ви се јаде
  • Се чувствувате слаби или уморни
  • Имате треска и ноќно потење

Понекогаш ненамерното губење на тежината може да биде знак за нешто сериозно, па затоа е важно да не одложувате да разговарате за тоа со вашиот лекар.

 

Извор: www.mymsteam.com/resources/ms-and-loss-of-taste

Забелешка: Овој текст има информативен карактер и необезбедува медицински совет, дијагноза или третман. Оваа содржина не е наменета да биде замена за професионален медицински совет, дијагноза или третман. Секогаш побарајте совет од Вашиот лекар или друг квалификуван здравствен работник за било какви прашања што може да ги имате во врска со здравствената состојба. Никогаш не занемарувајте ги или одложувајте професионалните медицински совети поради тоа што сте го прочитале на оваа веб страница. Мислењата изразени не секогаш се мислења на Националното здружение за МС и наменети се да предизвикаат дискусија за прашања кои се однесуваат на мултипла склероза.