6 совети за безбедно прекинување на терапијата

МС Македонија
февруари 28, 2022

Наглото прекинување на лекот не само што може негативно да влијае на вашата состојба, туку може да биде многу опасно.

  1. Најпрвин разговарајте со вашиот лекар

Пред да престанете со употреба на кој било лек што ви е препишан треба да се земат предвид многу фактори, затоа е многу важно прво да разговарате со вашиот лекар.

Наглото прекинување на лекот често може да биде поврзано со непријатни несакани ефекти и влошување на симптомите поврзани со третманот, хемискиот профил на лекот, и како тој се разградува (метаболизира) и се излачува од вашето тело.

Разговарајте со вашиот лекар, кога тој првпат ќе ви го препише лекот, за тоа како, кога (и дали) да го прекинете третманот.

  1. Разговарајте со вашиот лекар околу терапијата која ја примате

Приближно 40% од луѓето на возраст над 60 години земаат најмалку пет лекови на рецепт, вклучително и лекови кои повеќе не им се потребни. Некои лекови – како апчиња за спиење – треба да се користат само краткорочно. Што е со лековите за алергија кои можеби ќе бидат потребни само во пролет или есен? Дали ги изгубивте тие неколку вишок килограми? Ако е така, можеби вашиот крвен притисок се вратил во нормала и не ви требаат толку лекови за да ја контролирате хипертензијата. Дали треба да продолжите со вашиот силен лек против болки, или може да се вратите на поблаг лек  (NSAID – Nonsteroidal anti-inflammatory drugs) кој не создава зависност, како ибупрофен или напроксен?

Сѐ од ова може да биде причина да го прекинете лекот, но само ако тоа го одобри вашиот лекар. Може да заштедите и на месечните трошоци за лекување. Но, прво треба да разговарате со вашиот лекар, а тој разговор можеби е добро да го започнете вие.

  1. Прекинете го третманот единствено ако имате „добра причина“

Според извештајот од „CVS Caremark“ половина од пациентите кои земаат лекови за одржување за хронични состојби ќе престанат да ги земаат во првата година од започнувањето на терапијата. Ова непридржување резултира со наплата на трошоци за здравствена заштита од околу 300 милиони американски долари годишно. Непридржувањето може да доведе до влошување на хроничните состојби, зголемени хоспитализации и полоши резултати севкупно.

Ако по земањето лек се чувствувате подобро, да речеме антидепресив или лек за артритис, симптомите може да се вратат кога ќе престанете да го земате лекот. Дополнително, некои состојби, како хипертензија и висок холестерол, немаат никакви реални симптоми, со што се намалуваат шансите да се придржувате кон терапијата. Многу луѓе мислат дека можат да го прекинат лекувањето кога ќе се чувствуваат подобро, но тоа обично не е така. Не само што вашата состојба ќе се влоши, туку може да почувствувате несакани ефекти од наглото прекинување на лекот.

Ако читате или слушате вести од медиумите во врска со лекови кои ве засегаат, не прекинувајте да ја земате препишаната терапија пред да разговарате со вашиот лекар. Вестите, вклучително и оние од социјалните медиуми, може да се неосновани, или одредената загриженост може да не е релевантна за вашата состојба.

  1. Прашајте го вашиот лекар на кој начин е најдобро да го прекинете лекот.

Некои лекови може веднаш да се прекинат без посебен распоред за прекинување, но многу лекови бараат постепено намалување на дозата или фреквенцијата во подолг временски период. Постепеното намалување помага да се избегнат непријатни несакани ефекти или дури и влошувањата на состојбата што може да го доживеете ако брзо го прекинете лекот.

Ако прекинувате со неколку лекови, можеби ќе сакате да ги намалувате еден по еден за да избегнете дополнителни несакани ефекти – секогаш консултирајте се со вашиот лекар.

  1. Ако нагло го прекинувате лекот информирајте се за несаканите ефекти

На пример, наглото прекинување на некои селективни инхибитори на повторното земање на серотонин „selective serotonin reuptake inhibitors (SSRI)“,  антидепресиви препишани за подобрување на вашето расположение – како Paxil (пароксетин) или Zoloft (сертралин) – може да доведе до низа вознемирувачки несакани ефекти, како што се анксиозност, вртоглавица, вознемиреност, вознемирен стомак или замор. Ова се нарекува синдром на прекин на антидепресиви (antidepressant discontinuation syndrome). Не секој го доживува овој синдром на прекин на антидепресивите, само околу 1 од 5 луѓе. Обично не е опасно, и обично се смирува за неколку дена во зависност од вашиот лек, но постојат начини да се намали неговиот ефект.

Синдромот на прекин на антидепресивите може да биде почест кај одредени антидепресиви кои остануваат во вашето тело пократок временски период, иако антидепресивите со подолго дејство може да предизвикаат и несакани ефекти од повлекувањето. Синдромот на прекин на антидепресивите може да се појави со многу антидепресиви, не само кај SSRI.

Во вообичаени антидепресиви кои можат да доведат до синдром на прекин на антидепресивите  ги вклучуваме:

  • Cymbalta (duloxetine)
  • Effexor (venlafaxine)
  • Lexapro (escitalopram)
  • Brisdelle, Paxil, Pexeva (paroxetine)
  • Zoloft (sertraline)

Некои пациенти сакаат да престанат да ги земаат лековите за холестерол, познати како статини, поради непријатните несакани ефекти, како што се болки во мускулите, оштетување на црниот дроб или проблеми со меморијата. Статините вклучуваат лекови како „atorvastatin (Lipitor)“ и „rosuvastatin (Crestor)“.

Пред да престанете да земате статини, разговарајте со вашиот лекар за несаканите ефекти. Многу луѓе се жалат на несакани ефекти од овие лекови, и може да постои алтернативен план. Промена на дозата, различен статин или дури и различен тип на лек за холестерол може да биде од помош. Овие лекови се важни лекови за срцето и можат да спасат живот со намалување на холестеролот и намалување на ризикот од срцев или мозочен удар.

  1. Нацртајте го вашиот план за прекин

Ако сте почнале да земате нов лек, треба да поставите неколку прашања до вашиот лекар и да ги запишете одговорите за идна референца, вклучувајќи:

  • Дозирање и распоред
  • Очекувани резултати
  • Вообичаени несакани ефекти, вклучително и ако лекот нагло се прекине
  • Цена на лекот и генеричка достапност
  • Колку долго ќе го земате лекот?

Можеби ќе треба да го смените лекот поради несакани ефекти или намалена ефикасност. Ако се префрлате од еден лек на друг во истата класа, обично можете веднаш да го промените лекот, или да го започнете новиот лек со помала доза додека полека го намалувате првиот лек. Сепак, тоа не е секогаш случај, затоа мора да се консултирате со вашиот лекар, особено ако лековите се од различни класи.

 

Извор:  https://www.drugs.com/article/safety-tips-stopping-meds.html

Забелешка: Овој текст има информативен карактер и не обезбедува медицински совет, дијагноза или третман. Оваа содржина не е наменета да биде замена за професионален медицински совет, дијагноза или третман. Секогаш побарајте совет од Вашиот лекар или друг квалификуван здравствен работник за било какви прашања што може да ги имате во врска со здравствената состојба. Никогаш не занемарувајте ги или одложувајте професионалните медицински совети поради тоа што сте го прочитале на оваа веб страница. Мислењата изразени не секогаш се мислења на Националното здружение за МС и наменети се да предизвикаат дискусија за прашања кои се однесуваат на мултипла склероза.