4 стратегии за полесно справување и прифаќање на хроничната болест
Хроничната болест неизбежно предизвикува многу негативни чувства и носи многу промени во животот. Она што останува под контрола на една личност е начинот на кој тој или таа ќе се справи со хроничната болест.
Хроничните болести се дел од животниот циклус и реалноста на многумина од нас. Сепак, физички и емоционално хроничните болести може да бидат многу исцрпувачки. Хроничните болести, по дефиниција, мора да траат најмалку една година и бараат континуирана медицинска нега со значително влијание врз животот на оние со дијагноза. Рак, дијабетес, астма, мултипла склероза и епилепсија се само дел од хроничните болести со кои се соочуваат милиони луѓе секојдневно.
Промени и тага
Кога ќе заболиме од акутна болест како грип или воспаление на грлото, знаеме дека ќе трае кратко и дека најверојатно многу брзо ќе се вратиме во вообичаениот ритам. Но, тоа не важи за хроничните болести кои откако ќе се појават остануваат долго време и значително влијаат на рутината на животот.
Покрај симптомите на болеста, промените можат да се манифестираат на сите можни начини, физички и емоционални. Хроничните болести можат да влијаат на нашите деловни и социјални интеракции, начинот на живот, да претставуваат закана за самодовербата и како се доживуваме себеси, и генерално да влијаат на појавата на вознемирувачки чувства за иднината.
Тагата е честа појава по веста за хронична болест – тагување за значителното влијание врз досегашниот живот или жалење за иднината и планови кои привремено или трајно ќе се променат. Она што останува под контрола на една личност е начинот на кој тој или таа ќе се справи со хроничната болест.
Како да се олесни прифаќањето на хронична болест
Според бројни студии, следниве стратегии би можеле да бидат корисни:
- Важен е начинот на кој ги прифаќаме информациите за хроничните болести. Истражувањата систематски покажуваат дека директното справување со дијагнозата е подобро отколку да се избегне нејзиното прифаќање (на пример, луѓето кои разговараат со лекарите за сите прашања поврзани со нивната дијагноза статистички доживуваат помалку стрес од оние кои не го прават тоа).
- Прифаќање на промените во расположението. Дури и оние кои исклучително добро ја прифаќаат дијагнозата и имаат позитивен став кон лекувањето понекогаш може да доживеат пад на расположението. Прифаќањето на овие состојби, разговорот за нив и барањето стручна помош се некои од начините кои можат да помогнат да се врати чувството на контрола.
- Исклучително е важна поддршката од најблиските, но и приспособливоста (прилагодливоста) на личноста соочена со дијагнозата. Приспособливоста често се манифестира со живеење во сегашноста, прифаќање на смртноста, избегнување на руминација (прекумерно, „опсесивно“ размислување за својата болест), преземање активна улога во лекувањето и сопственото физичко здравје.
- Некои истражувачи ја нагласуваат важноста на надежта која ја има пациентот за позитивен исход. Надежта е желба нешто да се случи и помислата дека нашата желба е возможна. Надежта не е иста како верувањето дека се ќе биде во ред, туку помага во прифаќањето на моменталната ситуација со уверување дека може да биде подобро и како таква претставува секојдневна пракса. Така, надежта е нешто што можеме да го создадеме и негуваме преку односот кон самите себе, и преку односот со други битни луѓе. Начинот на кој семејството, пријателите и лекарите нè гледаат, како поединци чиј идентитет се манифестира во многу поширок контекст од самата дијагноза, може да биде пресуден во нашиот однос кон дијагнозата.
Забелешка: Овој текст има информативен карактер и не обезбедува медицински совет, дијагноза или третман. Оваа содржина не е наменета да биде замена за професионален медицински совет, дијагноза или третман. Секогаш побарајте совет од Вашиот лекар или друг квалификуван здравствен работник за било какви прашања што може да ги имате во врска со здравствената состојба. Никогаш не занемарувајте ги или одложувајте професионалните медицински совети поради тоа што сте го прочитале на оваа веб страница. Мислењата изразени не секогаш се мислења на Националното здружение за МС и наменети се да предизвикаат дискусија за прашања кои се однесуваат на мултипла склероза.