Активностите за намалување на стрес, поврзани со намален ризик од депресија, замор
Според едно меѓународно истражување, лицата со мултипла склероза (МС) кои барем еднаш неделно преземаат активности за намалување на стресот (особено физички активности и активности за релаксација или медитација) имаат помала веројатност да развијат депресија.
Откриени се дополнителни врски помеѓу физичката активност и намалениот ризик од замор, и помеѓу медитацијата и зголеменото чувство за контрола врз животните околности – ресурс наречен способност за справување.
Медитацијата од најмалку 10 минути, практикувана дури и помалку од еднаш неделно, била поврзана со помал ризик од развој на депресија пет години подоцна.
Овие наоди нагласуваат дека активностите поврзани со намалување на стресот, дури и кога се практикуваат само еднаш неделно, можат да помогнат во управувањето со симптомите и да ја подобрат способноста за справување кај лицата кои живеат со МС, што може да помогне да се подобри нивниот квалитет на живот, забележаа истражувачите.
Студијата „Преземањето специфични активности за намалување на стресот се поврзани со намален замор и депресија и зголемена способност за справување кај лицата со мултипла склероза“ (Undertaking specific stress-reducing activities are associated with reduced fatigue and depression, and increased mastery, in people with multiple sclerosis), беше објавена во списанието „Multiple Sclerosis and Related Disorders“.
МС се карактеризира со широк спектар на симптоми, „вклучувајќи моторни, когнитивни и сензорни оштетувања, како и депресија и замор“, напишаа истражувачите. Како таква, состојбата може да има негативно влијание врз квалитетот на животот на пациентите.
Проширеното истражување сугерира дека активностите за намалување на стресот – почнувајќи од физичка активност до медитација, јога, масажа и учество во групи за поддршка – може да ублажат некои од симптомите на МС, вклучувајќи депресија и замор. Тие, исто така, може да ја подобрат способноста за справување, што претходно беше докажано дека го намалува ризикот од идна депресија.
„Сознанијата дали специфичните активности за намалување на стресот обезбедуваат оптимални придобивки, минимално времетраење и/или потребна фреквенција на практикување и потенцијална основа за превенција и/или третман на симптомите, може да помогне во персонализирани препораки за самостојно справување со симптомите“, напишаа истражувачите.
Имајќи го ова на ум, тим од истражувачи од „Melbourne School of Population and Global Health“, во Австралија, ги процени потенцијалните врски помеѓу неколку активности за намалување на стресот и депресијата, заморот и способноста за справување кај возрасните со МС.
Оваа анализа беше дел од поголема меѓународна студија, наречена „Health Outcomes and Lifestyle In a Sample of people with Multiple sclerosis (HOLISM)“ која била спроведена врз 2466 лица со МС, регрутирани преку интернет во 2012 година. Во студијата, демографските, клиничките карактеристики, начинот на живот на пациентите, како и здравствените состојби како депресија, замор и способноста за справување, беа собрани онлајн, преку потврдени прашалници на секои 2,5 години.
Во студијата, медитацијата беше оценувана на 2,5 и 7,5 години, додека другите активности за намалување на стресот, вклучувајќи физички, активности на умот и телото, и духовни активности беа оценети само на 7,5 години. Сите проценки беа поврзани со 12-месечниот период што му претходи на секој од прашалниците.
Физичките активности се состојат од вежбање/спорт и танц; активностите за релаксација вклучуваа уметност, музика, хоби и масажа; активностите на умот/телото се состојат од пилатес/јога и чигонг/таи чи; а духовните активности ги вклучуваа оние поврзани со верата/молитвата/духовноста.
Во тековната студија, податоците од 774 пациенти беа искористени за да се проценат потенцијалните врски во одредена временска точка (7,5 години), а резултатите од 676 пациенти беа искористени за да се проценат потенцијалните врски помеѓу активностите за намалување на стресот на 2,5 години и исходите од овие активности на 7,5 години.
Просечната возраст на 774 пациенти била 48 години, повеќето биле жени (81%) и имале релапсни форми на МС (72%), а биле дијагностицирани со МС просечно пред 13 години. Над една третина биле со прекумерна телесна тежина, а повеќето не користеле антидепресиви или лекови против замор.
Податоците биле приспособени за потенцијалните фактори кои влијаат, како што се возраста, полот, симптомите за време на релапс, социо-економскиот статус, работниот статус и употребата на антидепресиви и лекови против замор.
Резултатите покажаа дека, на 7,5 години, депресијата била значително поретка кај пациентите кои преземале физички активности (за 40%), активности за релаксација (за 23%) и медитација (за 30%).
Придобивките поврзани со медитацијата беа набљудувани кај фреквенции на вежбање и помалку и повеќе од еднаш неделно, и за времетраење на сесиите до 20 минути.
На 7,5 години, пациентите кои преземале физички активности во претходната година, исто така, имале 19% помала веројатност да страдаат од замор, додека оние кои практикувале медитација имале 17% поголема веројатност да развијат поголема способност за справување – особено ако практикувале сесии помеѓу 11 и 20 минути (21 % поголема шанса).
Не беа пронајдени асоцијации помеѓу други активности, и намалување на стресот.
Покрај тоа, практикувањето медитација беше значително поврзано со 41% помал ризик од развој на депресија пет години подоцна, но не беа пронајдени други значајни врски кои се однесуваат на замор или зголемена способност за справување.
Поголем ефект од медитацијата е забележан кај пациентите кои вежбале помалку од еднаш неделно (46% намален ризик) и кај оние чии сесии траеле помеѓу 11 и 20 минути (47% помал ризик).
Од друга страна, за пациентите со депресија на 2,5 години, практикувањето медитација не беше поврзано со зголемена можност за ослободување од депресија на 7,5 години, што укажува на „потенцијална улога на медитацијата во спречувањето на депресијата“, но не и во нејзиното решавање, забележаа истражувачите.
Овие наоди сугерираат дека „активностите кои го намалуваат стресот, особено релаксацијата и физичките активности, може да пружат бенефит во управувањето со депресија и замор кај лицата со МС“, но за да се потврди причинско-последична врска потребни се и анализи на пациентите низ одреден временски период, слични на оние достапни за медитацијата, забележаа истражувачите.
„Практикувањето на медитација, само еднаш неделно и за краток временски период, има потенцијал да ја намали и спречи депресијата кај лицата со МС“, и „затоа треба да биде вклучена во управувањето со здравјето“, додаваат тие.
Фактот дека придобивките од овие активности се забележани дури и кај мала фреквенција и/или кратко времетраење „е охрабрувачки за практични и мотивациони цели, за население за кое е познато дека е помалку активно од општата популација, и зависно од достапноста и психосоцијалните услови се создаваат потенцијални бариери за редовна активност “, напиша тимот.
„Нашите наоди може да помогнат во развивањето препораки за интервенции во животниот стил на лицата со МС“, додаваат тие.
Забелешка: Овој текст има информативен карактер и не обезбедува медицински совет, дијагноза или третман. Оваа содржина не е наменета да биде замена за професионален медицински совет, дијагноза или третман. Секогаш побарајте совет од Вашиот лекар или друг квалификуван здравствен работник за било какви прашања што може да ги имате во врска со здравствената состојба. Никогаш не занемарувајте ги или одложувајте професионалните медицински совети поради тоа што сте го прочитале на оваа веб страница. Мислењата изразени не секогаш се мислења на Националното здружение за МС и наменети се да предизвикаат дискусија за прашања кои се однесуваат на мултипла склероза.