Совети за справување со рани на јазикот при МС

Ако живеете со мултиплa склероза (МС), тоа може да влијае на вашиот секојдневен живот на многу начини. МС може да влијае и на вашето орално здравје. Раните на јазикот, исто така наречени чирови на јазикот. Во оваа статија, ќе научите за вообичаените симптоми кај рани на јазикот, како тие можат да се развијат кај МС и како да ги контролирате и спречите.

Како се чувствуваат рани на јазикот кај мултипла склероза?

Раните на јазикот со МС често се опишуваат како непријатност, печење или болка на јазикот. Можеби чувствувате дека одредени видови храна ги влошуваат симптомите.

Колку се чести раните на јазикот со МС?

Раните на јазикот не се меѓу најпознатите симптоми на МС. Во моментов, не постои истражување за тоа колку се чести рани на јазикот кај луѓето со МС. Сепак, постојат бројни студии за орални проблеми поврзани со МС кои го делат симптомот на рани на јазикот (или може да го зголемат ризикот од рани на јазикот). Околу 2 до 3 проценти од луѓето кои живеат со МС доживуваат орални симптоми, како што се рани во устата и болки во непцата. Околу една третина од луѓето со МС имаат тешкотии при голтање. Некои лекови за МС може да предизвикаат сува уста, што може да доведе до рани на јазикот.

Што предизвикува рани на јазикот кај мултипла склероза?

МС е автоимуна болест во која имунолошкиот систем го напаѓа централниот нервен систем (ЦНС). МС конкретно го напаѓа миелинот, кој е заштитна обвивка околу нервните влакна во ЦНС.

Миелинот се наоѓа низ ЦНС, кој го вклучува мозокот, ‘рбетниот мозок и оптичкиот нерв. Процесот на демиелинизација (уништување на миелинот) резултира со лезии низ ЦНС. Овие лезии ги нарушуваат пораките помеѓу мозокот и телото, зафаќајќи различни делови од телото. Симптомите на МС, нејзините вообичаени компликации, па дури и лековите што се користат за лекување на МС може да предизвикаат или влошат проблеми во устата и негативно да влијаат на квалитетот на животот на една личност.

Инфекции, воспаленија и некои повреди може да предизвикаат влошување на МС. За возврат, симптомите на МС и рецидивите на МС може да го отежнат одржувањето на добра орална хигиена, што доведува до рани на јазикот, воспаление во устата, бактериски инфекции и други орални проблеми.

Воспалението секундарно на МС може директно да влијае на нервите во устата и лицето. Воспалението може да влијае и на внатрешната обвивка (исто така наречена мукозни мембрани) на устата. Таквото воспаление често резултира со болка, сензорни промени (температура и вкус) и чиреви на јазикот (орални лезии) за да именуваме неколку.

Симптоми на МС и орално здравје

Симптомите на МС може да ја ограничат или спречат соодветната орална хигиена и да придонесат за појава на рани на јазикот. Симптомите на МС како што се вртоглавица, зашеметеност, депресија, замор, мускулни грчеви или спастицитет, мускулна слабост, вкочанетост и пецкање и сензорни промени, сето тоа може да предизвика тешкотии во одржувањето на доброто орално здравје.

Лекови за МС и орални несакани ефекти

Лековите за модифицирање на болеста (ДМД) се широко користени како опција за третман за МС. Сепак, една студија покажа дека некои ДМД и други лекови кои се користат за управување со симптомите на МС имаат орални несакани ефекти кои може да го зголемат ризикот од рани на јазикот кај некои луѓе кои живеат со МС. Оралните несакани ефекти вклучуваат:

• Улцерации на јазикот
• Печење на јазикот
• Промена на бојата на јазикот
• Орален херпес (ладни рани)
• Сува уста

Некои проблеми со устата и јазикот поврзани со специфични ДМД за МС вклучуваат:

• Глатирамер ацетат – сува уста, промена на бојата на јазикот, чувство на печење на јазикот и улцерации во устата
• Алемтузумаб – болка во устата, орален херпес
• Митоксантрон – орален мукозитис (воспалено ткиво што доведува до рани и болки во устата и јазикот)
• Метотрексат – орален мукозитис, улцерации на оралната мукоза

Утврдено е дека улцерации на јазикот се предизвикани и од други третмани за МС, како што е имипрамин, антидепресив. Кортикостероидите често се користат за лекување на рецидив на МС. Утврдено е дека стероидите исто така го зголемуваат ризикот од габични инфекции, вклучително и орални габични инфекции (Кандида), особено со долготрајна употреба на стероиди. Во некои случаи, поединецот може да развие орален дрозд, што предизвикува формирање на кремасти бели лезии на јазикот.

Секој различно реагира на лекови. Некои луѓе може да доживеат негативен несакан ефект од лекот, а други можеби никогаш нема да ја доживеат истата реакција. Ако сте загрижени дека може да доживеете несакан ефект, разговарајте со здравствен работник како фармацевт или вашиот невролог кој може да помогне да се утврди дали несакан ефект е виновен за вашиот симптом.

Што друго може да предизвика рани на јазикот кај МС?

Луѓето со МС имаат поголема веројатност да развијат други автоимуни нарушувања. Утврдено е дека некои автоимуни состојби предизвикуваат и лезии на јазикот и други орални проблеми, како што се:

• Амилоидоза – Може да предизвика лезии на јазикот
• Анемија – може да предизвика печење на јазикот
• Заболување на тироидната жлезда – може да предизвика отекување на јазикот
• Дијабетес – Може да предизвика габични инфекции и сува уста
• Сјогренов синдром – може да предизвика сува уста
• Управување со рани на јазикот кај МС

Иако раните на јазикот можеби не се еден од најчестите симптоми на МС, важно е добро да се управува и контролира вашата МС доколку сакате да го подобрите вашето орално здравје. Разговарајте со вашиот давател на здравствена заштита за да ја одредите точната причина за раните на јазикот. Ако вашите орални симптоми се влошуваат или не се подобруваат, известете го вашиот давател на здравствена заштита. Тие можат да работат со вас за да се обидат точно да ја лоцираат причината и да развијат ефективен план за лекување.

Промени во животниот стил

Овие предлози може да го олеснат управувањето со раните на јазикот:

• Пијте многу течности со сламка.
• Избегнувајте зачинета или кисела храна.
• Јадете храна која е ладна или на собна температура.
• Обидете се со мека, нежна или пире (пасирана или блендирана) храна.
• Избегнувајте сува или груба храна.
• Исечете ја храната на мали парчиња.
• Исплакнете ја устата со вода или средство за плакнење уста препорачано од вашиот лекар неколку пати на ден.
• Избегнувајте миење на устата што содржи алкохол.

Одржувајте добра орална хигиена

Погрижете се да дадете приоритет на добрата орална хигиена за да спречите рани на јазикот и други проблеми со оралното здравје. Некои начини за одржување на добро орално здравје вклучуваат:

• Правете редовни стоматолошки прегледи и чистења и пријавете ги сите проблеми со устата кај вашиот стоматолог или давател на здравствена заштита.
• Четкајте ги забите два пати на ден.
• Користете стругалка или четка за да го чистите јазикот секојдневно.
• Носете тежинска ракавица додека четкате, ако имате тремор.
• Заменете ги четките за заби на секои три до четири месеци.

Управување со симптомите

Постојат многу начини за лекување и контрола на раните на јазикот. Тие опции вклучуваат и едноставни решенија дома и медицински менаџмент.

Еве совети за лекување на раните на јазикот:

• Користете локални анестетици.
• Избегнувајте храна како зачинети јадења и пијалоци кои го влошуваат состојбата на вашиот јазик.
• Редовно исплакнете ја устата со антисептичко средство за плакнење без алкохол.
• Користете заштитна паста за да ја минимизирате иритацијата.
• Третирајте ги епидемиите на орален херпес со антивирусни лекови.

Обидете се да ја контролирате сувата уста со:

• Џвакање мастики без шеќер или цицање бонбони без шеќер
• Останете хидрирани со многу вода и други бистри пијалоци без шеќер
• Користење навлажнувачи за уста (гелови и плакнења за уста)
• Нанесете мелем за усни за да ги одржувате усните влажни.
• Пијте течности во текот на денот за да ја одржите влажноста на устата.

 

Извор: www.mymsteam.com/resources/tips-for-managing-ms-and-tongue-sores 

Забелешка: Овој текст има информативен карактер и не оезбедува медицински совет, дијагноза или третман. Оваа содржина не е наменета да биде замена за професионален медицински совет, дијагноза или третман. Секогаш побарајте совет од Вашиот лекар или друг квалификуван здравствен работник за било какви прашања што може да ги имате во врска со здравствената состојба. Никогаш не занемарувајте ги или одложувајте професионалните медицински совети поради тоа што сте го прочитале на оваа веб страница. Мислењата изразени не секогаш се мислења на Националното здружение за МС и наменети се да предизвикаат дискусија за прашања кои се однесуваат на мултипла склероза.